Z opatrunkiem uciskowym spotykamy się między innymi podczas szkoleń z zakresu udzielania pierwszej pomocy. Odpowiednio umieszczony materiał na ciele jest w stanie skutecznie zatamować krwawienie, co przydaje się w nagłych sytuacjach – na przykład w momencie poważnego skaleczenia lub innego wypadku.
Czym jest opatrunek uciskowy?
Opatrunek uciskowy jest zakładany podczas powstania krwotoku, na przykład w wyniku skaleczenia. Jego zadaniem jest tamowanie krwi, a także odpowiednie zabezpieczenie rany. Podczas tworzenia takiego opatrunku należy mieć założone rękawiczki ochronne, a odpowiednio nałożenie materiału sprawia, że rana przestaje obficie krwawić. Należy pamiętać, aby podczas opatrywania rannego wykorzystywać tylko takie materiały, które nie będą ulegać zniszczeniu lub rozpadowi podczas kontaktu z krwią. Proces przygotowania opatrunku rozpoczyna się od lokalizacji rany oraz źródła krwotoku. Do tego miejsca należy przyłożyć kompres gazowy o jałowym charakterze. Wówczas rana będzie odpowiednio zabezpieczona, bez ryzyka przedostania się groźnych drobnoustrojów. Całość powinniśmy przykryć ligniną lub watą, następnie bandażując materiał w sposób płynny, aby całość zachowała maksymalną stabilność. W międzyczasie możesz dokładać kolejne warstwy materiału (np. wcześniej wspomnianą watę), szczególnie gdy krwawienie jest wyjątkowo obfite. Kontynuuj bandażowanie, aż opatrunek uciskowy będzie stabilny i zacznie redukować ilość pojawiającej się krwi. W takiej sytuacji przydają się między innymi opaski adhezyjne, ponieważ nie przylegają do skóry, są elastyczne, a zarazem przepuszczają powietrze. Są przydatne nie tylko w przypadku tworzenia opatrunku uciskowego, ale również przy unieruchamianiu stawów, czy leczeniu obrzęków.
Kiedy zakładamy opatrunek uciskowy?
Każda osoba powinna wiedzieć, kiedy zakładamy opatrunek uciskowy. To czynność niezwykle przydatna, szczególnie w przypadku udzielania pierwszej pomocy w nagłych wypadkach. Właściwie przygotowany okład ma za zadanie tamować krwawienie, które jest śmiertelnie groźne nawet wtedy, gdy rana jest stosunkowo niewielka. Kiedy zakładamy opatrunek uciskowy w praktyce? Jeżeli w wyniku skaleczenia organizm zaczyna tracić krew, a przyłożenie kompresu gazowego i bandaże nie pomagają, konieczne jest podjęcie dalszych kroków, w celu zapewnienia bezpieczeństwa zranionej osobie. Wówczas opatrunek uciskowy jest dosłownie najlepszym rozwiązaniem. Jego przygotowanie jest dość proste i nie zajmuje wiele czasu, szczególnie osobie, która wie, w jaki sposób postępować w takiej sytuacji.
Opatrunek uciskowy a opaska uciskowa
Pamiętaj o tym, że opatrunek uciskowy a opaska uciskowa nie są tym samym. Jak już wspomniano wcześniej, poprzez opatrunek rozumiemy kompres gazowy przyłożony do rany, następnie ściśnięty bandażem z dodatkiem na przykład waty. Wówczas następuje zatamowanie krwawienia. Z kolei opaski uciskowe są wykorzystywane do dociskania tętnicy – również w celu likwidacji ciągłego krwawienia. Znajduje zastosowanie w przypadku zmiażdżenia kończyny, a także amputacji. To element nakładany między innymi w sytuacjach, gdy przygotowany opatrunek okazał się niewystarczający. Przedstawiliśmy informacje na temat tego, kiedy stosować opatrunek uciskowy. Należy jednak pamiętać, że w przypadku braku bandaża do jego przygotowania, można wykorzystać inny materiał, który posiada podobne właściwości. W tym kontekście dobrze sprawdzają się między innymi opaski elastyczne. To komponenty stosowane do podtrzymywania opatrunków i usztywniania okolic okołostawowych. Mogą mieć różną szerokość, dlatego warto mieć ich kilka w podręcznej apteczce, aby dobrać odpowiedni wariant zależnie od charakterystyki skaleczenia. Opatrunek uciskowy a opaska uciskowa to terminy bardzo do siebie zbliżone, jednak nie należy ich mylić. Opatrunek tworzymy samodzielnie w nagłych sytuacjach, natomiast opaski to produkty dostępne w sklepach medycznych, gotowe do użycia.
Rodzaje opatrunków uciskowych
Opatrunek uciskowy stosowany do tamowania krwawienia może być wykonany z różnych materiałów. Podstawową częścią jest jałowa gaza, dzięki której rana jest zabezpieczona przed drobnoustrojami oraz powstaniem zakażenia. Kolejną warstwą są materiał odpowiadające za ucisk oraz wzmocnienie. Wyróżniamy rodzaje opatrunków uciskowych:
- z bandażem – najpopularniejszy typ opatrunków uciskowych, ze względu na obecność bandaży w podręcznych apteczkach,
- z opaską elastyczną – alternatywa dla stosowania bandaży, również zapewniająca stabilność oraz właściwe zabezpieczenie miejsca obfitującego w krwawienie,
- z chustą trójkątną – to materiały wykonany włókniny, służący przede wszystkim do stabilizowania i unieruchamiania kończyn górnych, może być jednak stosowana w opatrunku uciskowym, jako element podtrzymujący i wzmacniający ranę.
Tworząc opatrunek uciskowy, zwykle sięgamy po te materiały, które akurat są dostępne w apteczce. Dlatego pamiętaj, że w przypadku braku bandaży możesz wybrać opaskę elastyczną lub chustę trójkątną. Istotne jest, aby materiały te były czyste, pozbawione zabrudzeń. Wówczas mogą być bezpiecznie wykorzystane do przygotowania opatrunku uciskowego. Nie zapominaj jednak, że bezpośrednio do rany należy przyłożyć materiał jałowy, czyli sterylny.
Materiały opatrunkowe do apteczki podręcznej – o czym pamiętać?
Wiesz już, kiedy stosować opatrunek uciskowy. Podręczna apteczka powinna składać się z różnych przedmiotów i materiałów, które pozwolą odpowiednio zadbać o zranioną osobę. Poza bandażami pamiętaj między innymi o chustce trójkątnej, bowiem posiada szereg przydatnych zastosowań. Ważnym przedmiotem są także nożyczki, wykorzystywane zarówno do cięcia materiałów opatrunkowych, jak i ubrania zranionej osoby w nagłej sytuacji. Do drobnych skaleczeń przydają się klasyczne plastry samoprzylepne. Mogą mieć różne wymiary, aby wybrać odpowiedni wariant zależnie od charakterystyki uszkodzenia. Uzupełniając domową, firmową lub samochodową apteczkę pamiętaj o kompresach – jałowych oraz niejałowych. Gdy będziesz wybierać bandaże, sięgnij po wersje elastyczne, idealnie nadające się do wzmocnienia opatrunku, zapewniające doskonałą stabilizację materiału.
